Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep over 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement met Texel
het departement aangaande de Amstel
dit departement betreffende de Delf
Tevens lagen verder het departement betreffende de Schelde en Maas en dit departement met de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de andere ordening niet en na een instelling in 1801 betreffende het Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld in overeenstemming met de antieke gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vernieuwen door dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Nadat in 1811 dit Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden over een Maas.
Na een Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef de rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet met 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Betreffende Maanen werd in een grondwetcommissie nog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch het werd via de rest met de commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug met Friesland naar Holland, doch een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd verder het laatste Hollands Brabant, nederland van Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te beperken werd Holland voor de grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag kunnen ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat van Amsterdam en drong men met op het herstel betreffende een verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Op deze plaats werd desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit aangaande Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake over een samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk het deze uitstippelen aangaande een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door geneesmiddel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in het noorden via middel van de Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
Een provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en vroeger het IJ) wanneer grens werkt.
Ten zuiden van het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden betreffende Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tegelijkertijd het Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en ook niet totaal vlak).
Ten noorden met dit Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel van de provincie ook landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in het noorden de Kop van Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust van de provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen zodra Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden van het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Een deel van Kennemerland vormt de IJmond, betreffende een Hoogovens en overige industrie: het kan zijn het westelijk gebied aangaande het Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt een haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt betreffende het schiereiland de marinehaven Den Helder, daarnaast veerhaven voor Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden ingeval Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je een zeearm) en het Noordzeekanaal met een daarin, alang vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, omdat hier heel wat Amsterdammers wonen. De meest organische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect aangaande de standaardtaal afwijkt; met name het Tessels en het Wierings beschikken over ons heel eigen karakter.
Precies mits in overige dialectgebieden is in Noord-Holland sprake met een teruggang van een dialecten. Toch zijn enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams wordt ter plaatse nog enorm doorgaans gesproken. Andere dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en het blijkt tevens uit een dialecten. Een dialecten ten noorden van dit IJ zijn de meeste afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden aangaande dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie Noord-Holland in, betreffende zowel Noord- als Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, vallen in een Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten over vanouds geïsoleerde gemeenschappen mits Volendam, Egmond of een Waddeneilanden hebben een enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp van een omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een opstelling over de dialecten boven dit IJ is problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in de taalwetenschap. Veelal is op een verwantschap betreffende het Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over heel wat akelig betreffende het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nimmer volkomen mogen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Alhoewel die theorie veel aanhang bezit, is ze door verschillende taalkundigen aangaande een hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, opgericht op 6
7
8
9 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland zodra enige aandeelhouder. Een bedrijf zorgt in opdracht aangaande een besturen over de recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhouden over zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan twee grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen van Texel (de hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens zijn er in Noord-Holland ons tiental verschillende via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (betreffende Wijk met Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn er in Noord-Holland nog ettelijke verschillende vollere en kleinere natuurgebieden, zoals het Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel aan het thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort